KÖY ÖĞRETMENLERİ İLE HABERLEŞME VE YARDIMLAŞMA DERNEĞİ
KURULUŞ ÖYKÜSÜ
27 Mayıs 1960 tarihinde ordunun yönetime el koymasının ardından kurulan Milli Birlik Komitesi’nin aldığı ilk kararlardan biri de o yıl mezun olacak yedek subayların köy okullarına öğretmen olarak gönderilmesi kararıydı. Bu karar toplumun dikkatini köy çocuklarının eğitimine yöneltti ve büyük destek gördü.
Bu yedek subay öğretmenlerin büyük bir kısmı şehir çocuklarıydı ve Anadolu’nun köylerinin terk edilmişlikleri ve problemleri ile ilk defa karşılaşıyorlar ve ne yapacaklarını bilememenin yalnız kalmanın sıkıntısını çekiyorlardı. 1961 Şubat ayında okulların devre arası tatilinde evlerine döndüklerinde bu yalnızlıklarını ve sıkıntılarını basın vasıtası ile topluma duyurdular. Hepsi feryat halindeydi. Çoğu köylerde okul yoktu, mevcut okulların birçoğu yıkık dökük bir odadan ibaretti, kalem yoktu, defter yoktu, kitap yoktu, bayrak yoktu. Çocuklar Atatürk’ü resimlerinden bile tanımamıştı. Çoğu köylerde çocukların çoğu Türkçe bile konuşamıyordu. Bütün bu yokluklar ve ilgisizlik yedek subay öğretmenleri dehşete düşürmüştü. Her gün umutsuz haykırışları gazetelerde manşete çıkmaya başlamıştı.
Beyoğlu’ndaki Ankara İşhanı’nın beşinci katındaki ofislerinde çalışmakta oldukları mühendis arkadaşlar her gün mesai sonunda bir araya gelip 27 Mayıs’ın verdiği coşku ve umut ile ülke problemlerini enine boyuna konuşup karşılıklı fikir üretiyorlardı. Yedek subayların bu haykırışları karşısında yaptıkları ilk toplantıda bir yardım derneği kurmak kararını almışlar. Üç mühendis arkadaş (Cahit Murathanoğlu, Emin Veral. Enis Keseroğlu) ile o gün ziyaretçi olan Ayma Keseroğlu ile öğretmen Selva Çalışkan’ı da aralarına alarak derneğin tüzüğünü hazırlamışlar. Ertesi gün dernek kuruluşu faaliyetine başlayarak, Emin Veral’ın tanıdığı Y. Mimar Bozkurt Güvenç de tekliflerini kabul ederek, kurucular arasına katıldı.
Ülkemizde kurulmuş olan derneklerin yardım parası toplamalarındaki güçlüğü bildikleri ve bu yöntem daima tenkit edildiği için yardım şeklini şöyle tespit etmişler. Okulların birer hami (destekçi) bulunmasını ve her haminin (Destekçinin) yapacağı yardımı kendisinin yapmasını ilk karar olarak alınmış.
Derneğin Başkanlığına Arifiye Köy Enstitüsünde öğretmenlik yapmış olan Berin Murathanoğlu getirildi. Bilhassa bayanlar arasında çalışma şekli büyük destek gördü. Üye sayısı inanılmayacak şekilde arttı ve derneğin adı geniş kitlere duyuruldu. Milli Birlik komitesinin kurduğu İsmet İnönü Hükümetinin Milli Eğitim Bakanı bu girişimi destekledi. Dernek Başkanının kendisine çalışma şeklini etraflıca anlatması sonucu Milli Eğitim Müdürlüklerine bir tamim yayınlayarak yapılan yardımların gezici müfettişler tarafından denetlenmesini mümkün kıldı. Berin Murathanoğlu’nun radyo da yaptığı konuşmalar, Milliyet gazetesi yazı işleri müdürlüğü büyük vatanperver Abdi İpekçi’nin birkaç ay süren kampanyası köylere yardım yapan hamillerin (Destekçilerin) adedini çiğ gibi büyüttü. Dernek ilk başta Cahit Murathanoğlu ofisinde faaliyet gösterdi. Daha sonra imkânların artması ile aynı katta kiralanan odalar merkez olarak kullanıldı.
Derneğin isminin seçilmesinde yedek subayların “ yardım yapılmasa bile bir mektup yollamanız ve bizlere moral vermenize bile razıyız” sözleri dernek ismine köy öğretmenleri ile haberleşme başlığını koydurttu ve hamillere (destekçilere) yapacakları yardımın yanı sıra öğretmenlere mümkün olduğunca sık mektuplaşmaları devamlı olarak önerildi.
Derneğinin isminin radyo ve gazetelerde duyurulması üzerine derneğe çiğ gibi öğretmen mektupları yağmaya başladı. Abdi İpekçi’nin kampanyası dolayısı ile çoğunluğu şirketler olmak üzere köylere hami (Destekçi) bulmak çok kolaylaştı. Hami (Destekçinin) okula gönderdiği araç ve gereçlerin listesini derneğe gönderiyor, dernek listeyi Milli Eğitim Bakanlığına yolluyor ve Bakanlık gezici müfettişlerin raporunu derneğe gönderiyordu. Ayrıca yapılan yardımın alınıp demirbaşa geçirildiği öğretmen ve köy ihtiyar heyetinin tutuğu zabit (Tutanak) ile derneğe bildiriliyor ve bu zaptın (Tutanak) kopyası dernek tarafından hamiye (Destekçiye) iletiliyordu. Bu sistem Milli Eğitimde Atatürkçü kadroların iş başsında bulunduğu sürece çok iyi çalıştığı ve tahmini 4.000 civarında köy okuluna yardım sağlandı.
Bu arada dış ülkelerden de gerek para gerekse giysi yardımları temin edildi. Washington Türk Kadınları Derneğinin yardımları ile okul inşaatları yapıldı.
1961 yılı sonunda İstanbul da kurulan Dernek Başkanı Berin Murathanoğlu Ankara da şube kurulması için okul arkadaşı Perihan Uğur’a teklifte bulunur. Oda bir vesile ile tanıştığı Süheyla Gürsel’e teklif götürür.
Milli Birlik Komitesinin yedek subayların köy okullarına öğretmen olarak gönderilmesi yasası hazırlayanlar arasında olan Hasan Gürsel’in İstanbul da hazırlanan dernek tüzüğünü inceleyerek uygun görmesi üzerine Perihan Uğur ve Süheyla Gürsel 1962 de Ankara şubesinin kurulmasına karar verirler. Nimet Ardıç’ı da aralarına alarak faaliyete geçmişlerdir.
İzmir şubesi 03.02.1998 Tarihinde kurularak faaliyetini sürdürmektedir. Bu Tarihten sonra başka bir şube kurulmamıştır. Dernek İstanbul merkez Ankara ve İzmir şube olarak faaliyetlerine deva etmektedir.